In stilte nabij zijn voor iemand die overgaat.
Afscheid nemen van een geliefde is één van de meest intense ervaringen in het leven. Toch kan de "dood", vanuit een spirituele benadering, ook gezien worden als een overgang naar een nieuwe vorm van bestaan – een terugkeer naar de bron. Voor de stervende kan dit proces kwetsbaar en soms beangstigend zijn. Voor de mensen eromheen is het vaak de vraag: Hoe kan ik er écht zijn voor iemand die overgaat?
In deze blog neem ik je mee in hoe je vanuit liefdevolle aanwezigheid en spiritualiteit steun kunt bieden in deze bijzondere en heilige fase van het leven.“Afscheid kent geen goed of fout. Soms gaat het zacht en geleidelijk, soms onverwacht en rauw.
Wanneer het afscheid ons wordt ontnomen, dan blijft er leegte en pijn, omdat woorden en nabijheid ontbreken. Toch gaat de verbinding met de ziel niet verloren; zij reikt voorbij het zichtbare. In stilte, in herinnering, in liefde kunnen we nog steeds nabij zijn en onze weg vinden naar een ander vorm van afscheid. Onderaan de Blog geef ik graag tools die troost en een vorm van afscheid kunnen geven.
Hoe het ook komt, elk afscheid draagt zijn eigen waarheid en maakt deel uit van een groter geheel. Zoals iedere geboorte een uniek proces is, met zijn eigen tempo, uitdagingen en wonderen, zo is ook het sterven een uniek en heilig proces. Het is een overgang, een vrijlaten van het stoffelijke lichaam en een terugkeren naar de bron waaruit we ooit kwamen.
Wanneer wij ons realiseren dat dit proces begeleid wordt – door liefde, door het grotere veld, door dat wat groter is dan wijzelf – kunnen we verzachten in onze rol als getuige. Onze taak is niet om het pad te sturen of te veranderen, maar om aanwezig te zijn, met open hart en vertrouwen, zodat de ziel in vrijheid haar reis kan vervolgen.
Mijn persoonlijke ervaring.
Vanuit mijn eigen ervaring heb ik mogen voelen dat aanwezigheid soms meer zegt dan woorden. Zonder iets te hoeven zeggen of doen, stemde ik me af op de energie van degene die overging. Het voelde alsof ik deel mocht uitmaken van een groter veld van liefdevolle begeleiding dat al aanwezig was.
Mijn intentie was eenvoudig maar krachtig: rust brengen, zodat de ander het proces kon overgeven en zich gedragen kon voelen. In die afstemming merkte ik dat er ruimte ontstond voor overgave, voor zachtheid, voor vrede.
Wat bijzonder was: terwijl ik er vooral voor de ander wilde zijn, bracht dit ook mijzelf rust. Alsof ik in datzelfde veld van liefde en vertrouwen werd opgenomen. Het liet me ervaren dat sterven niet alleen een afscheid is, maar ook een terugkeer naar iets groters – en dat onze aanwezigheid, puur en afgestemd, daarin een stille maar krachtige rol kan spelen. Ik weet nog dat ik over een rotonde reed, onderweg naar mijn dierbare en ik hard op zei: "Vanavond gaat de zon hier op de aarde onder, morgen komt de zon aan generzijde weer voor je op." Zo is het ook gegaan ondanks dat ik niet fysiek aan het bed zat was er een mooie liefdevolle en serene afstemming. Je hoeft niet fysiek aanwezig te zijn, maar kan vanuit iedere plek deze mooie spirituele, geestelijke verbinding vanuit een liefdevolle verbinding aangaan.
Beleving vanuit verschillende overtuigingen.
Hoe iemand het stervensproces ervaart en betekenis geeft, hangt vaak samen met zijn of haar overtuigingen. Vanuit een spiritueel oogpunt is er geen goed of fout – ieder pad heeft zijn eigen schoonheid en waarheid.
-
Religieuze beleving
Voor veel mensen biedt hun geloof houvast en troost. Een gebed, een ritueel of heilige teksten kunnen rust en vertrouwen geven in de overgang. Vanuit deze overtuiging is sterven vaak een thuiskomen bij God, bij de Bron of bij het Licht. -
Spirituele beleving
Vanuit een bredere spirituele invalshoek wordt sterven vaak gezien als een overgang naar een andere dimensie. De ziel laat het lichaam achter, maar leeft verder in een andere vorm van bewustzijn. Rituelen zoals meditatie, visualisaties of het aanroepen van licht en gidsen kunnen hierbij steunend zijn. -
Humanistische of aards-georiënteerde beleving
Er zijn ook mensen die sterven zien als het einde van het leven in deze vorm, zonder nadruk op een hiernamaals. Voor hen ligt de focus vaak op dankbaarheid: terugkijken op een geleefd leven, en liefde en verbondenheid ervaren in de laatste momenten. -
Universele verbinding
Wat deze overtuigingen verbindt, is de behoefte aan liefde, aanwezigheid en betekenis. Ongeacht de traditie of levensvisie voelt bijna iedereen troost in het idee dat we niet alleen zijn – dat er een bedding van liefde en verbinding is, of die nu religieus, spiritueel of menselijk wordt benoemd.
In een moment van reflectie zou je eens stil kunnen staan bij jouw eigen overtuiging over leven en sterven. Hoe zou jij begeleid willen worden in je laatste momenten? En wat geeft je rust bij het idee van overgave?
Ruimte geven aan emoties in het proces.
Sterven is niet alleen een lichamelijk proces, maar ook een emotionele - en spirituele reis. De persoon die overgaat kan gevoelens van angst, verdriet of juist berusting ervaren. Probeer niets te ‘repareren’, maar luister en laat alles er zijn
- Wanneer emoties opkomen, adem rustig in en uit en zeg in stilte: “Alles mag er zijn.” Op die manier creëer je een veilige ruimte waarin de ander kan loslaten.
Rituelen die troost kunnen brengen
Rituelen kunnen betekenis en houvast geven. Ze hoeven niet groot of ingewikkeld te zijn.
Wat je bijvoorbeeld samen kan doen:
-
Steek samen een kaars aan als symbool van licht.
-
Leg een steen of bloem in de hand van de stervende als teken van verbinding.
-
Lees een gedicht voor of een mooi verhaal.
-
Speel fijne favoriete (zachte )muziek.
Deze kleine gebaren helpen om een gevoel van vrede en sereniteit te scheppen.
Verbinding maken met de ziel
Zie degene die overgaat niet alleen als lichaam dat sterft, maar als ziel die op reis gaat. Spreek woorden van liefde en erkenning: “Je bent geliefd”, “Het is goed”, “Je mag rusten”. Zulke woorden raken vaak dieper dan we denken.
Door de ander te herinneren aan zijn of haar waarde, liefde en licht, versterk je de innerlijke rust.
Zorg ook goed voor jezelf
Er zijn voor iemand in de laatste levensfase is intens en raakt je vaak diep. Vergeet niet dat jij ook tijd nodig hebt om te ademen, te huilen en steun te ontvangen. Spiritualiteit leert ons dat stervensbegeleiding niet alleen een geschenk is voor de ander, maar ook een moment van groei en verzachting voor jouw eigen ziel.
Zelfzorg-ritueel:
Je kan bijvoorbeeld voor jezelf een kaars aansteken. Laat het licht van de vlam symbool staan voor de liefde die blijft branden, ook wanneer het leven wordt vrijgelaten. Vertrouw erop dat jouw aanwezigheid en steun gezien en gewaardeerd worden, en dat ook jij gedragen wordt door de begeleiding vanuit de geestelijke wereld.
Want die liefdevolle begeleiding is er niet alleen voor degene die overgaat, maar ook voor jou als nabijstaande. Jij hoeft niet altijd sterk te zijn. Ook jouw tranen, emoties en stilte mogen er zijn. Je mag je eigen gevoelens toestaan en je getroost weten door de zachte aanwezigheid van de liefde die ons allemaal omringt in dit leven én daarna.
Afronding
Afscheid nemen en de overgang naar een andere levensfase begeleiden, raakt ons diep. Het vraagt om aanwezigheid, zachtheid en vertrouwen – en om de moed om ook je eigen gevoelens toe te laten. Ieder proces is uniek, en ieder pad wordt gedragen door liefde, of je dat nu ziet vanuit een religie, spiritualiteit of puur menselijke verbondenheid.
We hoeven het niet alleen te doen. Soms is het fijn om ondersteuning te ontvangen, iemand die naast je staat en helpt om rust, vertrouwen en liefdevolle bedding te vinden in deze bijzondere fase.
Voel je dat je hierin begeleiding of een luisterend oor wenst? Vanuit mijn praktijk bied ik met liefde ruimte en ondersteuning – zowel voor degene die afscheid neemt, als voor de naasten die dit proces dragen.
Je bent van harte welkom om contact op te nemen.
In liefde gedeeld
José
Afbeelding 1via Pixabay met dank aan Ri-Botov
Reactie plaatsen
Reacties